Nếu bạn phải lựa chọn giữa việc dành thời gian để hướng dẫn con về sự thấu cảm trong cuộc sống hoặc giúp con học bài vì ngày mai kiểm tra toán thì bạn sẽ dành thời gian cho việc nào?
Nếu cuối tuần này ở trường con bạn có giải đấu bóng rổ và một sự kiện từ thiện, thì bạn sẽ muốn con tham gia việc nào?
Tất nhiên, chúng ta đều không muốn Ba mẹ phải lựa chọn giữa nuôi dưỡng sự thấu cảm với các hoạt động và thành tích hàng ngày của các con. Tuy nhiên, sự lựa chọn này thường xảy ra một cách vô thức khi các gia đình tập trung vào những hoạt động mang đến thành công bên ngoài hàng ngày hơn là những khả năng bên trong, cốt lõi thúc đẩy thành công trong cuộc sống. Ví dụ nêu trên chỉ để giúp chúng ta nhìn rõ hơn vấn đề đang xảy ra hàng ngày quanh ta mà thôi.
Vậy, tại sao sự thấu cảm lại quan trọng đối với sự phát triển của con bạn? Làm thế nào để cha mẹ hướng con cái đến một cuộc sống biết quan tâm?
Hãy cùng chương trình 4H Vietnam tìm hiểu nhé.
Thấu cảm là gì?
- Là khả năng đặt mình vào góc nhìn và quan điểm của người khác, thừa nhận quan điểm của họ như sự thật đang diễn ra.
- Là sự hiểu biết trọn vẹn về ai đó, hiểu được những suy nghĩ của họ, nhận biết được cảm xúc của họ mà không có sự phán xét nào.
- Là sự lựa chọn và kết nối cảm xúc cùng với người khác và để kết nối được với họ bạn cần đặt mình vào cảm giác đó nhưng ở tình trạng tỉnh táo.
Đôi khi, chúng ta nhầm lẫn giữa Thấu cảm và Thương cảm. Thương cảm là cảm xúc cho rằng người khác đang gặp rắc rối và cần được giúp đỡ vì họ không thể tự khắc phục vấn đề của mình, thường được mô tả là “cảm thấy tiếc” cho ai đó.
Thấu cảm là bạn hiểu cảm giác của người khác như cảm thông với họ nhưng bản thân không bị chìm trong cảm xúc đó, bạn sẽ biết cách dẫn dắt người khác tới những suy nghĩ tích cực hơn, và giúp họ vực dậy khỏi nhưng suy nghĩ tiêu cực.
Henry Ford đã nói: “Tại sao mỗi khi tôi yêu cầu một đôi tay, chúng lại đi kèm với một bộ não ?” Bắt đầu từ cuộc cách mạng công nghiệp, các kỹ năng kỹ thuật và năng lực thể chất là những yếu tố quan trọng nhất để có được một công việc và trở thành người giỏi nhất trong công việc đó. Việc suy nghĩ chỉ được giao cho một số nhà quản lý. Vai trò của nhân viên là thực thi. Tuy nhiên, ở thế kỷ 21, tầm quan trọng của các kỹ năng mềm đã trở nên rõ ràng.
Các hệ thống trường học bắt đầu nhấn mạnh tầm quan trọng của những kỹ năng đó:
- Tư duy phản biện (Critical thinking),
- Giao tiếp (Communicate),
- Hợp tác (Collaboration)
- Sáng tạo (Creative)
là 4C mà hệ thống giáo dục chú trọng.
Tuy nhiên, các kỹ năng trên chú trọng về việc phát triển tư duy nhiều hơn nhưng cuộc sống rất cần kỹ năng thấu cảm.
Hãy cùng 4H Vietnam khám phá 10 lý do chính tại sao kỹ năng thấu cảm lại quan trọng với thành công trong tương lai của thế hệ thanh thiếu niên hiện đại:
- Hiểu rõ hơn nhu cầu của những người xung quanh: khi bạn hiểu mọi người, bạn biết họ cần gì ở bạn và cách bạn có thể đối xử với họ theo cách mà họ muốn được đối xử
- Hiểu rõ ràng hơn về cách ảnh hưởng đến người khác: bằng cách hiểu quan điểm của người khác, bạn có thể đánh giá rõ ràng hơn lời nói và hành động của mình ảnh hưởng đến họ như thế nào
- Nắm bắt được các tín hiệu không lời: bằng cách tập trung vào trực giác của mình, bạn sẽ được trang bị tốt hơn để hiểu cách giao tiếp bằng lời nói với người khác. Điều này có nghĩa là bạn sẽ có thể cải thiện tương tác của mình với những người khác ở nơi làm việc và trong không gian xã hội.
- Làm tốt hơn công việc của mình: bên cạnh việc hiểu biết và hiểu rõ hơn về đồng nghiệp của mình, sự thấu cảm sẽ khiến bạn trở thành một nhà cung cấp hiệu quả cho đồng nghiệp và cho khách hàng.
- Được trang bị tốt hơn để đối phó với xung đột giữa các cá nhân: tương tác với quan điểm của người khác sẽ giúp ích cho bạn trong cả mối quan hệ cá nhân và nghề nghiệp. Nó sẽ giúp bạn giải quyết mọi xung đột tiềm ẩn dễ dàng hơn.
- Dự đoán chính xác hơn hành vi của mọi người: bằng cách tập trung vào điều gì thúc đẩy hành vi của mọi người, bạn sẽ có thể hiểu rõ hơn cách tương tác với những người bạn làm việc cùng hoặc thân thiết. Bạn cũng có thể dự đoán hành động hoặc phản ứng của họ.
- Thúc đẩy những người xung quanh mình tốt hơn: nếu bạn biết điều gì thúc đẩy người khác, cách họ muốn được đối xử và những gì họ muốn đạt được, thì bạn sẽ được trang bị tốt hơn để truyền cảm hứng và động lực cho họ.
- Thuyết phục người khác về quan điểm của mình một cách hiệu quả hơn: nếu bạn đã thể hiện mình là một người biết lắng nghe và là một đồng nghiệp quan tâm, thì mọi người sẽ có nhiều khả năng lắng nghe quan điểm của bạn hơn.
- Học cách nhìn vào bức tranh lớn hơn: khi bạn kết hợp một số quan điểm hoặc thế giới quan khác nhau, bạn sẽ có thể nhìn thấy bức tranh toàn cảnh hơn về một vấn đề hoặc khái niệm.
- Trở thành một nhà lãnh đạo và người bạn tốt hơn: Sự thấu cảm sẽ giúp bạn hiểu đồng nghiệp, gia đình và bạn bè hơn. Bạn sẽ ở một vị trí tốt hơn để lãnh đạo và truyền cảm hứng cho những người khác một cách hiệu quả, cũng như phát triển các mối quan hệ quan tâm và nhân ái hơn.
Hiểu được suy nghĩ và cảm xúc của người khác dường như có vẻ khó khăn nếu chúng ta không coi mình là một người thấu cảm.
Tuy nhiên, chúng ta cần lạc quan rằng sự thấu cảm không hẳn là thứ mà bạn sinh ra đã có. Đó là một kỹ năng mà bạn có thể phát triển thông qua sự thực hành có chủ ý và niềm tin về điều tốt lành mà nó mang lại.
Dưới đây là một số các kỹ năng thấu cảm mà 4H Vietnam đã nghiên cứu và đào tạo kỹ năng để thanh thiếu niên thực hành để cải thiện khả năng kết nối với người khác:
- Lắng nghe tích cực
- Không phán xét
- Thấu hiểu
- Giao tiếp bằng ngôn ngữ cơ thể
- Thực hành sự chú tâm
- Đặt câu hỏi mở
Thực hành kỹ năng thấu cảm cần có thời gian và sự kiên nhẫn.
Khi tham gia Chương trình 4H Vietnam, các thanh thiếu niên sẽ được học cách nêu ra ý kiến của mình, trao đổi hiệu quả với người khác và các thể hiện sự quan tâm và lòng biết ơn tới người xung quanh. Hãy kết nối ngay với chương trình nhé.
4H Vietnam
